อ่านออกเสียงร่วมกันสนิท เมื่อพยัญชนะต้นตัวหน้าเป็น ห หรือ อ หรือเรียกว่า ห นำ และ อ นำ เช่น ห นำ เช่น หนา หมู หยด หญ้า หวาน ไหล หรือ อ นำ เช่น อย่า อยู่ อย่าง อยาก (อ นำ จะมีเพียง ๔ คำเท่านั้น) ข้อสังเกต การอ่านอักษรนำที่มี ห นำ และ อ นำ จะออกเสียงตามพยัญชนะต้นตัวหน้า โดยออกเป็นเสียงสูง
๓ ภาษาไทยช้ันประถมศกึ ษาปีที่ ชอื่................................................................................................ โรงเรยี น...................................... วันที่.......... /......... /............. อักษรนำ อกั ษรสูงนำ ขณะ ขนบ ขนม ขนาด เฉลียว ฉลาด ไฉน ฉงน ถลา ถวาย ถนดั ถลน สรุป สนน สลบั สนอง คำที่มีอกั ษรกลำงนำ จม่ืน จมูก เจวด็ จรัส ตนุ ตวดั ตลก ตลาด อร่าม อร่อย อเนก อนาถ ตลอด ตวาด จรวด จริต ข้อสังเกตคำทมี่ อี กั ษรสูงนำและคำทม่ี ีอกั ษรกลำงนำ ๑. คาข้ึนตน้ พยางคท์ ี่ ๑ ออกเสียงพยญั ชนะตวั หนา้ ประสมกบั สระอะ (ออกเสียง อะ เพยี ง คร่ึงเสียง) พยางคท์ ่ี ๒ ออกเสียงพยญั ชนะตวั ท่ี ๒ ประสมกบั สระและพยญั ชนะสะกดตามที่ ปรากฏ โดยออกเสียงวรรณยกุ ตต์ ามเสียงพยญั ชนะตวั หนา้ คลา้ ยมี ห นา ๒. นอกจากคาขา้ งตน้ แลว้ ยงั มีอีกหลายคาทม่ี ีอกั ษรนาซ่ึงพยญั ชนะตวั หนา้ เป็นอกั ษรสูง หรือเป็น อกั ษรกลางนา พยญั ชนะตวั หลงั เป็นอกั ษรต่า คือ ง ณ น ม ย ร ล ว และออกเสียงพยางคท์ ี่ ๒ คลา้ ยมี ห นา เช่น เรียนภาษาไทย ที่ไววชิ า หนา้ ๑ ผลิต อา่ นว่า ผะ - หลิด ฝรั่ง อ่ำนว่ำ ฝะ - หรั่ง เศวต อ่ำนว่ำ สะ - เหวด สยาม อ่ำนว่ำ สะ - หยาม สวสั ด์ิ อ่ำนว่ำ สะ - หวดั กนก อ่ำนว่ำ กะ - หนก ตงิด อ่ำนว่ำ ตะ - หงิด ๓.
อักษรควบ คือ พยัญชนะ ๒ ตัวเรียงกัน ออกเรียงกล้ำเป็นพยางค์เดียว แบ่งออกเป็น ๒ ประเภท คือ ๑. อักษรควบแท้ ๒. อักษรควบไม่แท้ ๑.