ทำความรู้จักคุณประโยชน์วิตามินบี 1 และวิตามินบี 2 สามารถหาได้จากแหล่งอาหารชนิดใด ปริมาณแนะนำต่อวันเท่าไหร่ อ่านเลย! เผยแพร่ครั้งแรก 10 ก. พ. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ. ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 4 นาที วิตามินบีมีหลายชนิด แต่ละชนิดมีประโยชน์ต่อร่างกายที่แตกต่างกัน การที่จะรับประทานวิตามินบีเพื่อให้ร่างกายได้รับประสิทธิภาพมากที่สุดจะต้องรับประทานวิตามินบีแต่ละชนิดในปริมาณที่เท่าๆ กัน โดยบทความนี้จะอธิบายเกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างวิตามินบี 1 (ไทอะมีน) และวิตามินบี 2 (ไรโบฟลาวิน) วิตามินบี 1 ข้อเท็จจริง วิตามินบี 1 เป็นวิตามินที่ละลายได้ในน้ำเช่นเดียวกับวิตามินบีตัวอื่นๆ หากมีอยู่ในร่างกายมากเกินไปจะถูกขับออก ทำให้ร่างกายไม่สามารถเก็บสะสมไว้ได้จึงจำเป็นต้องได้รับชดเชยทุกวัน มีหน่วยวัดเป็นมิลลิกรัม (มก. ) ควรรับประทานในรูปแบบวิตามินบีรวม เพื่อให้สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะวิตามินบี 1 บี 2 และบี 6 (ไพริด็อกซิน) ที่ต้องรับประทานในปริมาณที่เท่าๆ กัน ปริมาณที่แนะนำให้รับประทานต่อวันสำหรับผู้ใหญ่ คือ 1-1. 5 มิลลิกรัม (1. 5-1.
ติดสุราเรื้อรัง เนื่องจากแอลกอฮอล์มีฤทธิ์ลดการดูดซึมวิตามินบี 1 และเพิ่มการขับวิตามินบี 1 ออกจากร่างกาย ทำให้ร่างกายสะสมวิตามินบี 1 ไม่เพียงพอ 2. เหน็บชาจากกรรมพันธุ์ 3. ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน (Hyperthyroidism) 4. การผ่าตัดเพื่อรักษาโรคอ้วน (Bariatric surgery) 5. โรคเอดส์ (AIDS) 6. ท้องเสียเป็นเวลานาน หรือการใช้ยาขับปัสสาวะ 7. ผู้ที่กำลังรับการรักษาด้วยการฟอกไต 8. ผู้ที่ชอบรับประทานอาหารที่มีสารทำลายวิตามินบี 1 เช่น ปลาร้า ใบชา ใบเมี่ยง หมากพลู ปลาส้มดิบ และแหนมดิบ เป็นต้น 9. ผู้ที่ป่วยเป็นโรคตับเรื้อรัง เช่น ตับแข็ง 10. คนวัยฉกรรจ์ที่ต้องออกแรงหรือทำงานหนักๆ เช่น กรรมกร ชาวนา นักกีฬา ผู้ต้องขัง และชาวประมงที่ออกทะเลเป็นเวลานานๆ 11. ทารกที่รับประทานนมมารดาเพียงอย่างเดียว โดยที่มารดามีภาวะขาดวิตามินบี 1 12. หญิงตั้งครรภ์และผู้ที่กำลังให้นมบุตร 13. ผู้ที่รับประทานอาหารจำพวกแป้งและน้ำตาลมาก แต่รับประทานอาหารที่มีวิตามินบี 1 น้อย อาการของโรคเหน็บชา โรคเหน็บชา แบบนี้จะมีความแตกต่างจากอาการเหน็บชาที่พบได้ทั่วไปในชีวิตประจำวัน เพราะโรคเหน็บชานี้เกิดจากการขาดวิตามินบี 1 โดยอาการสามารถเกิดขึ้นได้หลายแบบขึ้นอยู่กับอายุและอวัยวะที่ได้รับผลกระทบ โดยสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ชนิดคือ เหน็บชาในเด็ก (Infantile Beriberi) และเหน็บชาในผู้ใหญ่ (Adult Beriberi) 1.
จากการรับประทานวิตามินบี 12 ที่ลดลง รับประทานมังสวิรัติอย่างเคร่งครัดเป็นเวลานาน รับประทานเนื้อสัตว์น้อยลง ผู้สูงอายุที่รับประทานอาหารได้น้อย 2. จากการที่ร่างกายดูดซึมวิตามินบี 12 ได้น้อยลง ได้รับการผ่าตัดกระเพาะอาหารหรือลำไส้ เป็นโรคกระเพาะอาหารอักเสบ เป็นโรคเกี่ยวกับลำไส้เล็ก เช่น Crohn disease, Malabsorption syndrome, Celiac disease ตับอ่อนทำงานบกพร่อง ผลิตเอนไซม์ไม่เพียงพอต่อการย่อยอาหาร (Pancreatic insufficiency) มีแบคทีเรียเจริญผิดปกติในลำไส้เล็ก มีการติดเชื้อพยาธิบางชนิดในลำไส้เล็ก 3. จากการรับประทานยาบางชนิดที่มีผลลดการดูดซึมวิตามินบี 12 Metformin ยาลดการหลั่งกรดในกระเพาะอาหารกลุ่ม Histamine-2 blockers หรือ Proton pump inhibitors 4.
เหน็บชาในเด็ก มักจะพบบ่อยในทารกอายุ 2 - 3 เดือน ที่รับประทานนมแม่ที่มีภาวะขาดวิตามิน บี 1 หรือรับประทานอาหารที่ขาดวิตามิน บี 1 โดยมักมีอาการหน้าเขียว หอบเหนื่อย ตัวบวม ขาบวม หัวใจโต หัวใจเต้นเร็ว ร้องไห้เสียงแหบหรือไม่มีเสียง บางรายอาจมีอาการตากระตุก และหนังตาบนตก หากไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้องและทันท่วงที อาจทำให้เสียชีวิตได้ภายใน 2 - 3 ชั่วโมงเท่านั้น 2.
เมื่อเดือนมกราคม 2016 ให้ปรับขนาดวิตามินบี 1 เป็น 100 มก. ต่อเม็ด และให้อยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ ไม่ใช่ซื้อเอง แต่ยังไม่มีการตอบรับ ศ. ธีระวัฒน์ กล่าวเพิ่มเติมว่า กรณีลูกเรือตายที่ระนองตั้งแต่ต้นปี ขณะนี้กระทรวงการต่างประเทศลงไปสอบสวนกับ Green Peace สำนักงานตำรวจแห่งชาติส่งนายตำรวจมาสอบสวนหมอ และให้ปากคำ ลงบันทึก ถ่ายรูป พร้อมให้ผลทางห้องแล็บจาก รพ. จุฬาฯ ว่านี่คือการขาดวิตามินบี 1 และไม่ใช่การทารุณแรงงาน แต่เป็นในคนไทยทั่วไป เมื่อออกกำลังมาก กินอาหารที่ทำลายบี 1 เช่น ปลาร้า ก็มีโอกาสเกิดภาวะขาดวิตามินบี 1 และยิ่งหากไม่มีการเติมบี 1 เข้าร่างกาย โดยปกติร่างกายจะสะสมและนำมาใช้ ซึ่งเฉลี่ยวิตามินบี 1 จะหมดจากร่างกายไปภายใน 30 วัน "ทั้งนี้ สำหรับผู้บริโภคที่คิดว่าขาดวิตามินบี 1 ควรเลือกรับประทานอาหารที่ช่วยเพิ่มในเรื่องวิตามินบี 1 ตามธรรมชาติก่อน และสำหรับผู้ที่เป็นโรคที่ทำให้ขาดวิตามินบี 1 และกำลังใช้ยาดังกล่าวอยู่ อาจจะต้องหลีกเลี่ยงอาหารที่ขัดขวางการดูดซึมของตัวยา เช่น อาหารสุกๆ ดิบๆ เมี่ยง ชา กาแฟ เป็นต้น ก็จะช่วยในเรื่องการขาดได้ " ภก. ประพนธ์กล่าว ด้าน นพ. ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการทรวงสาธารณสุข (สธ. )
Hits (19951)... น้ำมันปลา... สุนทร ตรีนันทวัน น้ำมันปลาจัดเป็นอาหารเสริม แบ่งเป็น 2 ชนิด คือ น้ำมันปลาที่ได้จากต... Hits (29040) จีโนม: ข้าว วาสนา กีรติจำเริญ " ข้าว " จัดเป็นอาหารหลักประจำชาติของคนไทยมาเป็นเวลานานแล้วและปัจจุบ...
ถั่วและธัญพืช ที่อุดมไปด้วยวิตามินบี 1 เช่น ถั่วลิสง ถั่วเหลือง ถั่วดำ ถั่วแดง ถั่วเขียว งา ข้าวซ้อมมือ ข้าวกล้อง ข้าวโอ๊ต ข้าวบาร์เลย์ จมูกข้าวสาลี และรำข้าว 2. ธัญพืชเต็มเมล็ดหรือโฮลเกรน (Whole Grains) 3. เนื้อวัว เนื้อปลา เนื้อหมูไม่ติดมัน ตับ ไต และไข่แดง 4. นมและผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนม เช่น โยเกิร์ต 5. ผักบางชนิด เช่น หน่อไม้ฝรั่ง ฟักทอง กะหล่ำดาว ผักโขม เห็ด ส่วนผลไม้ เช่น แตงโม ส้ม เป็นต้น นอกจากนี้ยังควรจำกัดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดเหน็บชาให้น้อยลง เพราะแอลกอฮอล์มีผลต่อการดูดซึมวิตามินบี 1 ในร่างกาย ควรได้รับการตรวจภาวะขาดวิตามินบี 1 อย่างสม่ำเสมอ และควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีสารทำลายวิตามินบี 1 เช่น ปลาร้า ใบชา ใบเมี่ยง หมากพลู ปลาส้มดิบ แหนมดิบ เป็นต้น เพียงเท่านี้ก็จะช่วยให้ร่างกายของเราห่างไกลจาก โรคเหน็บชา ได้แล้ว
เลือกทานอาหารให้ครบตามหลักโภชนาการ ซึ่งถ้าเป็นวิตามินบี 1 จะพบได้มากในข้าวซ้อมมือ ไข่แดง เนื้อสัตว์ นม ถั่ว โยเกิร์ต น้ำส้ม น้ำมะเขือเทศ และธัญพืช 2. หลีกเลี่ยงอาหารที่ทำลายวิตามิน B1 เช่น ปลาร้า หมาก พลู ชา หอยแมลงภู่ หอยกาบ 3. ไม่รับประทานอาหารที่มีเอนไซม์ Thiaminase ที่ลดการดูดซึม Thiamine ได้แก่ กุ้งดิบ เนื้อสัตว์ดิบ และปลาน้ำจืดบางชนิด ขอบคุณข้อมูล เฟซบุ๊ก โรงพยาบาลนครพิงค์ อ่านเพิ่มเติม...
การตรวจเลือดและตรวจปัสสาวะ เพื่อวัดระดับของวิตามินบี 1 ในร่างกาย หากร่างกายมีปัญหาในการดูดซึมวิตามินบี 1 มักมีระดับของวิตามินบี 1 ในเลือดต่ำ แต่ในปัสสาวะจะมีระดับวิตามินบี 1 อยู่มาก 2. การตรวจร่างกายทางระบบประสาท (Neurological Examination) จะช่วยทดสอบการประสานงานต่าง ๆ ของร่างกาย เช่น การเดิน การขยับของตา และการตอบสนองของร่างกายนอกจากนั้น ผู้ป่วยโรคเหน็บชาในระยะที่รุนแรงที่มีอาการสูญเสียความทรงจำ สับสน หรือมีอาการหลงผิด จะสามารถตรวจพบได้ด้วยวิธีการนี้ 3. การตรวจร่างกาย อาจช่วยให้ทราบหากผู้ป่วยมีความผิดปกติเกี่ยวกับหัวใจ ขาส่วนล่างบวม หายใจติดขัด หรืออาจตรวจพบอาการหอบเหนื่อย ตัวเขียว หัวใจวาย หัวใจโต ใช้เครื่องฟังตรวจปอดแล้วมีเสียงกรอบแกรบ และตับโต เป็นต้น 4.